Samoocena jest niezwykle ważnym aspektem w życiu każdej osoby. Ma wpływ ma ocenę swoich osiągnięć, relacji i bliskich związków. Sprawia, że w określony sposób postrzega się swoją przyszłość, ale także dzięki niej z określonym zapałem – jeśli samoocena jest wysoka – kształtuje się rozwój. Kiedy zastanawiamy się nad tym rozwojem, zwykle skupiamy się na odpowiedziach na pytania dotyczących akceptacji swojego ciała, osiągnięcia sukcesów, stania się bardziej pewnym siebie. Tymczasem, wszystkie te elementy i ich realizacja zależne są od tego, w jakim stopniu lubimy siebie. Łatwo jest się zagubić Łatwo jest się zagubić, kiedy media, rodzina czasem mają zupełnie inną wizję tego, jacy powinniśmy być. Kreowanie wizji wyrozumiałego partnera, skromnej córki/syna, namiętnego kochanka/ki – wedle wizji, którą ktoś przygotował – skutkuje porównywaniem się, poczuciem bycia niewystarczająco dobrym i odbiegającym od narzuconego kanonu piękna i sukcesu. Czasem będąc tak bardzo skupionym na swoich niedoskonałościach, zapomina się o tym, że aby dać coś innym, najpierw trzeba samemu to mieć. Innymi słowy, aby dać komuś na przykład poczucie bezpieczeństwa najpierw potrzeba samemu dobrze się ze sobą czuć. Zalet lubienia siebie jest więc wprost bez liku: to wzrost akceptacji siebie, większe poczucie niezależności od innych, samodzielność i samopoznanie, a co za tym idzie większa umiejętność życia zgodnie ze swoimi wartościami. Otwórz się na siebie Wzrost poczucia własnej wartości to większa otwartość na siebie, co zwiększa dostęp do swoich myśli i uczuć, dając ich lepsze zrozumienie, a także umiejętność reagowania i szukania rozwiązań w adekwatny sposób. Carl Rogers, główny przedstawiciel psychoterapii humanistycznej, twierdził, że ludzie, którzy troszczą się o siebie i rozumieją własne potrzeby, są bardziej twórczy, pomocni, a także bardziej przyjaźnie nastawieni wobec innych. Naszą negatywną samoocenę można nazwać w dwójnasób. Albo, idąc przykładem pychodynamicznym, karzącym superego, które ocenia każdą naszą aktywność, lub też wewnętrznym krytykiem, który jest przy codziennych działaniach i wiele z nich kwestionuje i neguje. Krytyk pełni trzy role. Wewnętrzny wpływa na nasze własne przekonania, myśli, uczucia, a zewnętrzny przypisuje komuś własne obawy, postawy i uczucia. Ta trzecia rola jest pozytywną, bo krytyk wskazuje nasze błędy, zachęca do pracy i samodoskonalenia. Krytyk sprawia, że niezwykle trudno pokochać samego siebie, bo za każdym razem przypomina, jak bardzo jesteśmy niedoskonali. Czego w sobie pokochać nie potrafię? Zatem zamiast na pytanie, jak polubić samego siebie, warto poszukać odpowiedzi na inne: Czego w sobie pokochać nie potrafię? Nie da się wszystkiego zmienić od razu. Tak jak nie da się zjeść dużego ciasta na raz – ale można je jeść po kawałku. Podobnie jest ze strachem przed działaniem, przed oceną ze strony innych. Nie da się pokonać go od razu, bo jest bardzo mocno zakorzeniony. Sekret leży w tym, by cały czas poszerzać swoją strefę komfortu i zaczynać robić rzeczy małe, po to, aby coraz bardziej móc je oswoić, aż staną się one dla ciebie czymś zupełnie naturalnym. Sześć pierwszych kroków Pomyśl i wypisz swoje nawyki, a także to, w jaki sposób wpływają one na Twoje funkcjonowanie. Zastanów się, co możesz zrobić, żeby je zmienić. Pomyśl o tym, co sprawia ci trudność albo, czego się boisz. W jakich sytuacjach twój lęk paraliżuje chęci. I zastanów się, co by się zmieniło, gdybyś wykonał krok na przód, – co mógłbyś zyskać, strach zwykle wtedy minimalizuje się dając napęd do działania. Pomyśl, więc o strachu i odwadze, jak o formie linearnej: zobacz, że na jednym jej końcu jest strach, a na drugim odwaga. Nie musisz robić wielkiego skoku w kierunku odwagi, bo zwykle jest to syzyfowa praca, ale możesz zrobić kilka małych. Wtedy, jak spojrzysz wstecz, zobaczysz, że nagle oddalasz się od leku idąc ku odwadze. Pomyśl, jak się czujesz i jak siebie postrzegasz. Czy uważasz się za osobę osamotnioną albo we własnych oczach nieatrakcyjną? Zastanów się, czym to dla Ciebie skutkuje. Może to być brak chęci poznawania nowych osób, brakiem dbania o swój wygląd. Schemat jest zawsze te sam. Nieważne, jak ten problem się definiuje, ważne jest to, jak do niego się podejdzie. Czy będzie to wyzwanie do zmiany, czy może niechęć do podjęcia jakichkolwiek działań. Aby to zmienić, możesz zastanowić się, co Ty możesz zrobić, aby nie czuć się w podobny sposób. Może to być częstsza inicjatywa w podejmowaniu kontaktów, zapisanie się na kurs doszkalający lub zadbanie w wyglądzie o to, czego się nie akceptuje. Zmiana zawsze wychodzi z wewnątrz – choć zwykle najtrudniejszym do uznania jest fakt, że to nie świat ma się zmienić, aby było lepiej, tylko własne nastawienie do świata kształtuje to, jak tę rzeczywistość postrzegamy. Weź odpowiedzialność, za to, co robisz. Jeśli stoisz przed jakąś decyzją, zastanów się i zadaj sobie pytania: „czy warto to zrobić”, „jakie są korzyści i niebezpieczeństwa danego działania”, „czy jestem w stanie to zrobić?”, „co mi to da?”. I nie bój się porażek. Pamiętaj – ten się nie uczy, kto nie popełnia błędów! Pomyśl o jakiejś osobie, którą możesz nazwać swoim autorytetem. I pomyśl, o jej osiągnięciach. Na każdy sukces się ciężko pracuje i każdy kiedyś zaczynał. Steve Jobs odbił się od drzwi kilku firm ze swoimi pomysłami i miał na koncie kilka spektakularnych porażek zanim stworzył, dla wielu dziś, niezastąpione jabłko. Na koniec zastanów się, jakie role w swoim życiu pełnisz. Każdy z nas pełni ich wiele, choć czasem, w nawale obowiązków, o nich zapominamy. Jesteśmy dziećmi, rodzicami, kochankami, partnerami, współpracownikami, szefami. Narysuj wielkie koło i podziel je, jak na kawałki tortu, na tyle części, ile ról w życiu pełnisz. Każda cząstka to osobne 100%. Zastanów się, na ile procent realizujesz każdą rolę w swoim życiu i na ile daje Ci to satysfakcję. Czy czujesz, że twoi rodzice nie są ostatnio przez ciebie zaniedbywani? A co z twoimi przyjaciółmi? Czy w ferworze codziennych zadań masz dla nich czas? Czy twój partner czuje się ostatnio wysłuchany i rozumiany? Zaznacz na torcie, ile wg ciebie jest to procent, i ku czemu chciałbyś dążyć. Takie ćwiczenie zwykle daje doskonały wgląd w obecną sytuację i daje wskazówki, co warto zmienić, aby się lepiej poczuć. Jeśli zastanawiasz się, czy warto to zrobić teraz, to pamiętaj, że teraz jest ten czas. Nie jutro, nie pojutrze. Za rok od dziś, kiedy odwrócisz się, pomyślisz, że warto było zrobić to wcześniej. Do dzieła! O autorce Izabela Jąderek - psycholog, seksuolog. Wykładowca i doktorantka na Uniwersytecie SWPS. Edukatorka seksualna, polsko-angielski trener umiejętności psychospołecznych (National Open College w Wielkiej Brytanii). Na co dzień zajmuje się poradnictwem psychologicznym i seksuologicznym, współpracuje z organizacjami pozarządowymi (Fundacja Promocji Zdrowia Seksualnego, Fundacja Trans-Fuzja, Stowarzyszenie Akceptacja), działając na rzecz upowszechniania wiedzy z zakresu zdrowia seksualnego i psychicznego, wiedzy o znaczeniu seksualności i wspieraniem osób narażonych na wykluczenia społeczne.